σήμερα είναι η πρώτη φορά που γιορτάζουμε τη μνήμη του Αγίου Πορφυρίου.
ένα μικρό αφιέρωμα για ένα μεγάλο σύγχρονο άγιο
Το “αλητόπαιδο του Θεού”
ο όσιος Πορφύριος
(στιγμιότυπα
από τη ζωή του αγίου Πορφυρίου, ειδικά για μαθητές)
Καθόταν σ΄ένα πάγκο στο αριστερό
μέρος του καραβιού της γραμμής Πειραιάς-Θεσσαλονίκη-‘Άγιον Όρος. Κοίταζε το
πέλαγος, τους γλάρους, τα κύματα το αγόρι με τα μπαλωμένα ρούχα.
Οι ναύτες του ζήτησαν εισιτήριο. Δεν
είχε. Τον μάλωσαν. Έφτασε μεσημέρι. Στο κατάστρωμα είχαν καθίσει
παρέες και έτρωγαν. Μια κυρία πλησιάζει το χωριατόπαιδο και του προσφέρει ένα
κομμάτι ψωμί και πάνω μαριδούλες τηγανητές. Γυρίζοντας λέει σχεδόν δυνατά:
-Τέτοια παιδιά, αλητόπαιδα,
δεν πρέπει να τα κοιτάζει κανείς… αλλά τι να κάνουμε…είμαστε και άνθρωποι!
Το φτωχό αγόρι, όταν άκουσε την λέξη
“αλητόπαιδο”, σκέφτηκε:
-Όντως αλητόπαιδο είμαι. Έγινα αλήτης
της αγάπης του Θεού, είπε και χάρηκε μέσα στην ψυχούλα του.
-Χριστέ μου σώσε με, οδήγησέ με,
προσευχόταν μυστικά.
Μικρός έβοσκε τα πρόβατα στο χωριό του
στην Εύβοια και τον φώναζαν Άγγελο. Άγγελο και στο μεγάλο κατάστημα στη
Χαλκίδα πού δούλευε, εφτά χρονών παιδάκι, και ύστερα στο μπακάλικο του συγγενή
του στον Πειραιά. Είχε πάει και στην πρώτη Δημοτικού και ήξερε να συλλαβίζει.
Διάβασε συλλαβιστά το βίο του αγίου Ιωάννου τού Καλυβίτη, πού έπεσε στα χέρια
του, και άναψε μέσα του ή επιθυμία να ακολουθήσει την αγγελική πολιτεία.
“Έγινε μοναχός. “Όταν στα εικοσιένα του χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, πήρε το
όνομα Πορφύριος.
Το
«αλητόπαιδο του Θεού» αναδείχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες
όσιακές μορφές της εποχής μας. Είναι ό Γέροντας Πορφύριος, ό διορατικός, ό
στοργικός πνευματικός ό Γέροντας του πόνου και της αγάπης, όπως τον
ονόμασαν, πού ή Εκκλησία μας τον κατέταξε στους αγίους της και τιμά τη μνήμη
του στις 2 Δεκεμβρίου. Δώδεκα χρονών, οδηγημένος από την αγάπη του Χρίστου,
ύστερα από περιπέτειες και πισωγυρίσματα έφτασε για πρώτη φορά στο ‘Άγιον Όρος
στα Καυσοκαλύβια. Μικρός και σχεδόν αγράμματος.
************
Ξέρεις
να διαβάζεις; τον ρώτησε ό παπά- Ίωαννίκιος.
-“Ε, λίγο ξέρω, απάντησε και
άρχισε να διαβάζει ντροπαλά τον
πρώτο ψαλμό:
–Μα…μα…κά…κά…ρι…ρι…ος ανήρ…
-Καλά, παιδί μου, άσε να
διαβάσω εγώ, και άλλη μέρα διαβάζεις εσύ. «Μακάριος ανήρ, ός ουκ έπορεύθη
εν βουλή άσεβων…».
«Πρέπει νά μάθω νά διαβάζω», είπε μέσα
του ό έφηβος ασκητής, «νά ξεστρίψει ή γλώσσα μου».
Έβαλε τά δυνατά του. Όταν έβρισκε λίγο
χρόνο, διάβαζε. Καί τή νύχτα. Κι έμαθε τό ψαλτήρι άπ’ έξω. Αργότερα έμαθε καί
τό κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο καί τό κατά Ίωάννην και την επιστολή του Ιακώβου και
τους Κανόνες.
Τον
Γέροντα τον χαρακτήριζε μεγάλη φιλομάθεια, σε όλα, σε όλη τη ζωή του.
«”Ήθελα όλα να τα μαθαίνω μέχρι το βάθος
και το πλάτος… να μάθω και τις λεπτομέρειες. Ήμουνα πολύ επιμελής», έλεγε.
Στα Καυσοκαλύβια το εργόχειρο του ήταν
τα ξυλόγλυπτα.
«Ό,τι λέγανε οι Γέροντες μου τό
ξανασκεφτόμουν και το μάθαινα σαν μάθημα…το βράδυ που έπεφτα να κοιμηθώ,
νοερώς έλεγα το μάθημα: παίρνουμε το ξύλο, το κόβουμε, το βάζουμε στο νερό να
μουσκέψει…μετά…,όλο το εργόχειρο σκεπτόμουν με το μυαλό, για να μην ξεχάσω το
παραμικρό», έλεγε με ενθουσιασμό!
**************
Αργότερα ό Γέροντας βρέθηκε «αντί για
την έρημο του Άγιου Όρους, στην έρημο της Ομόνοιας», όπως έλεγε, στην καρδιά
της Αθήνας, όπου, για τριάντα τρία χρόνια, υπηρέτησε τους πονεμένους αδελφούς,
ως εφημέριος στον άγιο Γεράσιμο της Πολυκλινικής Αθηνών.
«Εκεί ερχόντουσαν κι έψαλλαν άνθρωποι
επιστήμονες… και ή χορωδία του Βασιλικού Θεάτρου…, ήταν όμως δύσκολο να
συμβαδίσω με τους ήχους. Γι’ αυτό επήγα στο Ωδείο…, μάθαινα μουσικά με επιμονή
και ζήλο… για να διευκολύνω τους ψάλτες… να παίρνω καλά τη βάση. Δεν ήθελα να
στενοχωρώ τη χορωδία».
*************
Ήθελε να μάθει και αρμόνιο, αλλά δεν
είχε το Ωδείο. “Άρχισε λοιπόν πιάνο με μια δασκάλα «αγιότατη», όπως τη χαρακτήριζε
ό Γέροντας.
«Ήθελα όμως κι αυτή να μην τη στενοχωρώ
για τα μαθήματα. Όταν το βράδυ έκανα την ταπεινή μου προσευχή, μετά ώσπου να
κοιμηθώ έβαζα τα χέρια μου σαν σε πιάνο και έκανα το μάθημα:
ντο-σι-λα-σολ-σολ-σολ-μι… για να μη στενοχωρώ τη δασκάλα μου…».
************
Μια Κυριακή περνούσε έξω απ’ το
Αρχαιολογικό Μουσείο. Είχε λίγο χρόνο. Μπήκε. Πλησίασε ένα γκρουπ μπροστά στο
άγαλμα του Δία πού έριχνε κεραυνό στους ανθρώπους. “Άκουγε την ξενάγηση με
ενδιαφέρον.
-Εσείς τί λέτε, παππούλη; ρώτησε
τον Γέροντα ή ξεναγός.
-Εγώ δεν ξέρω απ’ αυτά… Μόνο
έτσι όπως το βλέπω, θαυμάζω το έργο του καλλιτέχνη, αλλά και το
πλάσμα του Θεού, πού τόσο τέλεια το δημιούργησε.
Ό καλλιτέχνης πού το έφτιαξε είχε μεγάλη
αίσθηση του θείου. Βλέπετε τον Δία; Ενώ ρίχνει τον κεραυνό
στους ανθρώπους, το πρόσωπο του είναι γαλήνιο. Δεν είναι οργισμένος.
Είναι απαθής.
Ευχαριστήθηκε η ξεναγός με την απάντηση
και όλο το γκρουπ.
-Τι μας λέει αυτό; συνέχισε ο Γέροντας.
Ότι ο Θεός δεν έχει πάθος και όταν ακόμα μας τιμωρεί.
************
Ή ανάγκη για όσο το δυνατόν περισσότερη
κατανόηση και συμπαράσταση στους άρρωστους της Πολυκλινικής και ή φιλομάθεια
πού είχε από μικρός για όλα, τον οδήγησαν στην Ιατρική Σχολή. Παρακολούθησε για
ένα διάστημα παραδόσεις στη Σχολή και αγόρασε βιβλία της Ιατρικής ανατομίας,
φυσιολογίας κα, για να μελετήσει.
***********
Οι μαθητές ήθελε να ενθαρρύνονται με τις
έξης προτροπές:
«Παιδιά,
να είστε ξύπνιοι για τη μόρφωση, για το καλό,
για την αγάπη. Μόνο ή αγάπη τα κάνει όλα όμορφα και γεμίζει
ή ζωή μας και αποκτάει νόημα. Ό κακός εαυτός θέλει την τεμπελιά, την
αδιαφορία. Αλ’ αυτό κάνει άνοστη τη ζωή, χωρίς νόημα κι ομορφιά».
«Με την
πίστη φεύγει το άγχος».
«”Ας
ανοίξουμε τα χέρια και ας ριχτούμε στην αγκαλιά του Θεού».
από το
περιοδικό: Προς τη Νίκη, τεύχος 778, Δεκέμβριος 2014