Η διαχείριση της μετάνοιας και της εξομολόγησης στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση βασίζεται σε μια βαθιά πνευματική διαδικασία που περιλαμβάνει την κατανόηση, την αυτοεξέταση, την ομολογία και την καθοδήγηση από τον πνευματικό πατέρα. Η εξομολόγηση θεωρείται ένα στάδιο του μυστηρίου της μετάνοιας, όπως περιγράφεται στο "Εξομολογητάριον" του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη.
Μας αναφέρει ο Άγιος Νικόδημος ότι η διαδικασία ξεκινά με τη συντριβή, όπου ο πιστός αντιλαμβάνεται πόσο μακριά βρίσκεται από τον Θεό λόγω των αμαρτιών του. Σε επόμενη φάση, ο πιστός καλείται να εξετάσει τον εαυτό του, να αναλύσει τις πράξεις και τα κίνητρά του, ώστε να κατανοήσει τις αιτίες και τις πηγές των παθών του. Η ομολογία στον πνευματικό πατέρα αποτελεί το επόμενο στάδιο, όπου ο πιστός εξομολογείται τις αμαρτίες του με ειλικρίνεια και ταπείνωση. Ο πνευματικός πατέρας, όπως περιγράφει ο Άγιος Νικόδημος, έχει το ρόλο του καθοδηγητή και θεραπευτή, προσφέροντας παιδαγωγικά μέσα και συμβουλές για να βοηθήσει τον πιστό να απελευθερωθεί από τα πάθη του.
Με τον Πρωτ. Αθανάσιο Γκίκα, Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
